Słowo wstępne

Z ogromną przyjemnością redakcja przedstawia Państwu pierwszy numer czasopisma „Przedsiębiorstwo i Prawo”, pisma powstałego z myślą o utworzeniu miejsca wymiany myśli i poglądów na temat szeroko rozumianej przedsiębiorczości funkcjonującej w ścisłej korelacji z prawem.

W pierwszym rzędzie, w imieniu redakcji serdecznie dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym w proces tworzenia pisma, bez których nie byłoby możliwe osiągnięcie sukcesu. Dziękuję wybitnym Autorytetom w dziedzinie szeroko rozumianego prawa, którzy wyrazili zgodę, aby zasiąść w Radzie Naukowej naszego czasopisma. Dziękuje Autorom, w inwencji twórczej których pokładany wielkie nadzieje uczynienia z pisma platformy wymiany doświadczeń na drodze prowadzącej wprost do ukształtowania modelowego przedsiębiorcy, przygotowanego do rozwiązywania najpoważniejszych problemów prawnych, a także kształtowania odpowiednich standardów prawa. Wyznacznikiem, nie tylko wysokiego poziomu merytorycznego dyskusji, ale i zaangażowania przedstawicieli nauki i praktyki w problematykę zgodną z profilem pisma jest pierwszy numer.

Wyrażam nadzieję, że periodyk będzie odpowiednim miejscem do wymiany poglądów i doświadczeń, a także rozważań dotyczących prawnych problemów przedsiębiorczości.

O przedsiębiorczości można mówić w dwóch wymiarach. Po pierwsze, jest to tworzenie i budowanie czegoś nowego, a zatem zorganizowany proces działań ukierunkowany w danych warunkach na wykorzystanie nowatorskiego pomysłu w celu generowania korzyści na rynku. W procesie tym wyróżnia się kreatywność i innowację, umiejętność wykorzystania pomysłów i ryzyko. Po drugie, jest to zespół cech opisujących szczególny sposób postępowania człowieka. W tym kontekście przedsiębiorczość wyróżnia się dynamizmem, aktywnością, skłonnością do podejmowania ryzyka, umiejętnością przystosowywania się do zmieniających się warunków, postrzeganiem szans i ich wykorzystywaniem, innowacyjnością i motoryką. Cechami charakterystycznymi przedsiębiorczości są przede wszystkim ekspansywność, którą należy rozumieć jako chęć dorównania najlepszym i najsilniejszym oraz stawianie sobie ambitnych celów, po to wszakże by osiągnąć większe korzyści, a także innowacyjność będąca nieustannym poszukiwaniem, a w konsekwencji wprowadzaniem twórczych ulepszeń.

W teorii ekonomii przedsiębiorczość definiowana jest jako swoista forma pracy lub jako czwarty (obok pracy, ziemi i kapitału) czynnik produkcji. Główne cechy przedsiębiorców to m.in. umiejętność dostrzegania potrzeb i doskonalenia pomysłów, zdolności do wykorzystywania nadarzających się okazji oraz gotowość do podejmowania ryzyka. Doktryna wymienia siedem zasad ekonomii: niedostatek, podmiotowość, nierówność, konkurencję, niedoskonałość, niewiedzę, złożoność. Myślę jednak, że ten katalog należałoby uzupełnić o szczęście, przy czym tej zasady nie trzeba uzasadniać.

Z powyższej prezentacji wynika, że tytuł kształtującego się periodyku ma charakter uniwersalny, bowiem łączy różne aspekty funkcjonowania przedsiębiorców z prawem. Podstawę funkcjonowania przedsiębiorców stanowi sfera ekonomiczna w najszerszym jej rozumieniu, jednakże bez należytego wsparcia sfery prawnej nawet najlepsze projekty biznesowe mogą nie być zrealizowane z sukcesem. W biznesie ważna jest także etyka, którą mamy zamiar na łamach pisma propagować. Przedsiębiorca buduje bowiem dobra dla zaspokojenia potrzeb konsumentów, lecz powinnością jego jest czynić to lege artis w warunkach pełnej uczciwości, która opiera się na prawości i przestrzeganiu właściwych zasad. Są to – co oczywiste – najważniejsze cechy ludzkie w relacjach społecznych przedsiębiorców, polegające na wywiązywaniu się z danego słowa oraz przestrzeganiu reguł społecznych, to znaczy uznanych norm moralnych, funkcjonujące nawet wówczas, gdy inni tego nie widzą lub nie oczekują. W pojęciu „uczciwość” mieści się wszystko to, co w istocie najwartościowsze, a mianowicie „etyka” i „moralność”. Dwa pojęcia nierozerwalnie ze sobą powiązane i wzajemnie się uzupełniające. Otóż, moralność to najczystsza postać zachowań uznanych za właściwe, a etyka to tworzenie systemów myślowych, z których można wyprowadzić zasady moralne. Z określonej supozycji urzeczywistnia się zadanie dla naszego czasopisma, którym jest kształtowanie kompetentnego przedsiębiorcy.

Czym w istocie jest kompetencja? Kompetentny przedsiębiorca to nie ten, który z racji zajmowanego stanowiska jest uprawniony do wykonywania przypisanych czynności i podejmowania decyzji, lecz ten, który szczyci się odpowiednim poziomem wiedzy, doświadczenia i umiejętności w zakresie właściwej interpretacji przepisów obowiązującego prawa i jest zdolny do podejmowania jedynie trafnych decyzji. W razie konieczności zasięgnięcia opinii podmiotu posiadającego wiadomości specjalne (biegłego), jego opinia nie zdoła skutecznie zniekształcić prawdy, na przekór zresztą faktom, bowiem kompetentny przedsiębiorca oceni taką postawę krytycznie i powoła innego, z prawdziwego zdarzenia biegłego. Kompetentny przedsiębiorca również poradzi sobie z największymi zawiłościami prawnymi i doprowadzi do skutecznego ich usunięcia w imię dążenia do słusznego rozstrzygnięcia. Definicja kompetencji prowadzi do jednoznacznej konstatacji, że na miano kompetentnego może zasłużyć tylko organ, który uczynił wszystko co w jego mocy by sprawiedliwości stało się zadość.

Oddane dzisiaj Państwu pismo w odczuciu redakcji jest od dawna oczekiwanym forum prezentacji poglądów przez liczne środowiska zajmujące się problematyką przedsiębiorczości, w tym środowiska naukowe, sędziowskie, prokuratorskie, adwokackie, doradców podatkowych i inwestycyjnych oraz wszystkich innych osób podejmujących działania w tym zakresie.

Wyrażam nadzieję, że pismo spełni Państwa oczekiwania i będzie skutkowało również wypracowanymi koncepcjami systemowymi, co może także zaowocować propozycjami rozwiązań legislacyjnych. Z pełnym przekonaniem zachęcam do zabierania głosu na łamach nowego czasopisma.

Czasopismo „Przedsiębiorstwo i Prawo” z supozycji i w naszym najszczerszym przekonaniu stanowić będzie cenną pozycję w literaturze prawniczej i nauk pomostowych. Powinno też być obowiązkowym źródłem wiedzy podmiotów sensu stricto zajmujących się wskazaną problematyką oraz studentów kształcących się w tym kierunku. Jesteśmy przekonani, że periodyk uświadomi wszystkim odbiorcom, których zachęcamy do jego zarówno studiowania, jak i redagowania, jakie posiadamy w tej dziedzinie niewykorzystane możliwości. A nie dowiemy się o nich dopóty, dopóki ich wnikliwie nie przeanalizujemy oraz nie będziemy aktywnie uczestniczyć w ich tworzeniu dla dobra naszej społeczności.

Redaktor Naczelny